 |  21-11-2024 14:56:19 |
Mašinski fakultet
Katedra za tehnologiju materijala
Katedra za tehnologiju materijala
Naučna oblast (Frascati Manual)
Materials engineering
Petroleum engineering, (fuel, oils), Energy and fuels
Kratak opis ekspertize
Istraživanje obnovljivih izvora energije – biomase, biogoriva i biotečnosti za primenu u uređajima za sagorevanje malih snaga, kotlovskim postrojenjima i za pogon motora sa unutrašnjim sagorevanjem, kontrola kvaliteta i kvantiteta čvrstih i tečnih goriva, mogućnosti korišćenja vanbilansnih rezervi lignita, problematika samopaljenja uglja na skladištu, odsumporavanja dimnih gasova i smanjenja emisije azotnih oksida, razvoj peći malih snaga za domaćinstva u skladu sa zahtevima savremenih standarda u pogledu energetskih i ekoloških karakteristika, razvoj laboratorije za njihovo ispitivanje, kao i modeliranje procesa sagorevanja u ovim uređajima. Posebne oblasti istraživanja obuhvataju problematiku sagorevanje gasovitih i tečnih goriva sa niskom emisijom zagađujućih komponenti u gori¬o¬nicima, ložištima, gasnim turbinama, uređajima i sistemima sagorevanja. Takođe značajne oblasti čine istraživanja raspršivanja teč¬nih goriva, istraživanja u oblasti propulzije, istraživanja u oblasti gorivnih ćelija, kao i specifični problemi prenosa toplote.
Tehnologija zavarivanja, ispitivanje materijala metodama sa razaranjem (ispitivanje mehaničkih karakteristika i tehnološka ispitivanja), ispitivanje materijala metodama bez razaranja, procena preostalog radnog veka, mehanizmi oštećenja (puzanje, korozija, erozija, zamor), karakterizacija materijala u eksploataciji, analiza lomova, održavanje i pouzdanost, na termoenergetskim i drugim industrijskim postrojenjima.
Određivanje karakteristika površina i površinskih slojeva materijala. Proračun habanja. Eksperimentalne metode u tribologiji. Teorije podmazivanja i njihova primena. Metode poboljšanja triboloških karakteristika materijala – postupci modifikacija površina i prevlake. Novi materijali: tribologija polimernih i keramičkih materijala. Maziva, njihova primena i sistemi za podmazivanje. Postupci za regeneraciju maziva. Eksperimentalna istraživanja triboloških karakteristika materijala. Dijagnostika otkaza tribomehaničkih sistema. Monitoring maziva. Proračun triboloških karakteristika osnovnih mašinskih elemenata saglasno savremenim metodama i standardima.
Ključne reči
goriva, maziva, tribologija, sagorevanje, ispitivanje kvaliteta goriva i maziva, mašinski materijali, zavarivanje, tehnologija materijala, ispitivanje materijala sa razaranjem, ispitivanje materijala bez razaranja
Komercijalne usluge
1. Kontrola kvaliteta čvrstih i tečnih goriva.
2. Obuke za kontrolu prijema čvrstih i tečnih goriva.
3. Merenje emisije štetnih i opasnih materija iz procesa sagorevanja.
4. Kontrola procesa sagorevanja.
5. Procena uticaja na životnu sredinu uređaja za sagorevanje čvrstih, tečnih i gasovitih goriva.
6. Obuke za kontrolu procesa sagorevanja.
7. Procena preostalog radnog veka i mere za produžetak radnog veka opreme termoenergetskih i drugih industrijskih postrojenja.
8. Razvoj procedure za procenu preostalog radnog veka mašinske opreme za potrebe Elektroprivrede Srbije.
9. Ekspertize lomova i havarija mašinske opreme.
10. Razvoj i primena savremenih metoda zaštite od erozije, abrazije i korozije (prevlake)
11. Razvoj savremenih prevlaka za rad na povišenim temperaturama.
12. Razvoj i primena savremenih pristupa održavanja mašinske opreme termoenergetskih postrojenja.
13. Karakterizacija materijala opreme termoenegetskih i drugih industrijskih postrojenja.
14. Konsultantske usluge u oblasti materijala, zavarivanja, održavanja, i obezbeđenja i kontrole kvaliteta.
15. Konsultantske usluge u oblasti ugovaranja, projektovanja i izgradnje termoenergetskih postrojenja.
16. Ispitivanje fizičko-hemijskih karakteristika novih i upotrebljavanih maziva;
17. Davanje stručnog mišljenja vezanih za trenje, habanje i podmazivanje mašinskih delova.
Realizovani i aktuelni projekti
| Naziv projekta | Broj projekta | Izvor finansiranja | Period trajanja projekta |
|---|---|---|---|
| Razvoj istraživačko-komercijalnog postrojenja za konverziju otpadnih biljnih ulja u biodizel i ulja za loženje | TR 18009 | Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije | 2008-2010 |
| Istraživanje i razvoj alternativnih pogonskih sistema i goriva za gradske autobuse i komunalna vozila radi poboljšanja energetske efikasnosti i ekoloških karakteristika | TR35042 | Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije | 2010- |
| Smanjenje aerozagađenja iz termoelektrana u JP Elektroprivreda Srbije | III42010 | Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije | 2010- |
| Primena savremenih tehnologija u cilju sprečavanja erozije kotlovskih cevi | TR 18005 | Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije | 2008.-2011. |
| Primena savremenih legura aluminijuma za zavarene konstrukcije | TR 14025 | Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije | 2008.-2011. |
| Istraživanje mogućnosti unapređenja tehnologije zavarivanja mikrolegiranih čelika | TR 35024 | Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije | 2011.-2015. |
| Novi tip gasnog gorionika visokih performansi | Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Srbije | 2008-2009. | |
| Litijum-jon baterije i gorivne ćelije – istraživanje i razvoj | 45014 | Ministarstva za nauku i tehnološki razvoj | 2011.-2015. |
| Istraživanje mogućnosti optimizacije rada i revitalizacije habajućih delova ventilacionog mlina termoelektrane Drmno – Kostolac | TR 19205 | Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije | 2009.-2010. |
| Razvoj triboloških mikro/nano dvokomponentnih i hibridnih samopodmazujućih kompozita | TR 35021 | Ministarstvo nauke Republike Srbije | 2011.-2014. |
| Naziv projekta | Broj projekta | Izvor finansiranja | Period trajanja projekta |
|---|---|---|---|
| MULTIFUEL-POLYGENERATION FOR DISTRIBUTED HEATING AND COOLING APPLICATIONS (BIOPOLY HEAT +COLD) | Eureka 3414 | Eureka mreža i Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije | 2005-2008 |
| Delivery of sustainable supply of non-food biomass to support a “resource-efficient” Bioeconomy in Europe | FP7-608622 | European Union’s Seventh Programme for research, technological development and demonstration | 2013- |
| Boiler Tube Erosion in Thermal Power Plants | CEATI Project and Report No. T052700-0122 | CEA Technologies Inc. (CEATI), Canada | 2005.-2006. |
| FlexHeat Flexible Premixed Burners for Low Cost Domestic Heating Systems, INCO-CT-2004 | 509165 | European Commission | 2005.-2007. |
| - BECA Balanced European Conservation Approach – ICT services for resource saving in social housing | 270981 | European Commission | 2010.-2012. |
| Heating and Airconditioning Technology | 324 | Deutscher Akademischer Austrausch Dienst (DAAD) | 2001.-2003. |
| SMART SPACES | 297273 | European Commission | 2012-2014 |
| Nanoalloys as advanced materials: from structure to properties and applications (NANOALLOY) | COST | 2010.-2014. | |
| Modern trends in education and research on mechanical systems – bridging reliability, quality and tribology | CEEPUS III Network: CIII-BG-0703 | CEEPUS | |
| Understanding and controlling nano and mesoscale friction | COST Action MP1303 | COST | 2014.-2017. |
Primenjivi rezultati istraživanja
| Naziv | Osnоvnе kаrаktеristikе | Korisnik |
|---|---|---|
| ALFAPLAM 9 | ALFAPLAM Vranje | |
| Kondenazcioni kotao | EurotehGas Zrenjanin | |
| Gorionik | Višegorivni gorionik | Bekaert Company, Holandija |
| Naziv | Osnоvnе kаrаktеristikе | Korisnik |
|---|---|---|
| Savremena tehnologija zaštite u cilju sprečavanja erozije kotlovskih cevi | Bitno poboljšana tehnologija, tehnološki postupak i postojeći proizvod: Primenom savremene tehnologije metalizacije električnim lukom sa dve žice izradjene su prevlake na kotlovskim cevima domaćih termoelektrana koje obezbeđuju visoku otpornost na eroziju čvrstim česticama i smanjenje broja otkaza postrojenja. | JP EPS, P.D. Termoelektrane Nikola Tesla d.o.o. |
| Poboljšano eksperimentalno postrojenje za izradu obloženih elektroda za zavarivanje | Bitno poboljšana tehnologija, tehnološki postupak i postojeći proizvod: Izrađeno je poboljšano eksperimentalno postrojenje za proizvodnju obloženih elektroda i tvrdih lemova koje omogućava razvoj dodatnih materijala, specijalnih elektroda za zavarivanje i lemljenje i zamenu uvoznih artikala. | Istraživačko razvojni centar-IHIS Techno-experts d.o.o Beograd i domaća industrija. |
| Novi kvalitet legirane punjene žice za MAG zavarivanje čelika koji se koriste za rad na niskim temperaturama | Novi proizvod uveden u proizvodnju: Izrada legirane punjene žice oznake IHIS PZ Ni2MoTi prečnika 1,2; 1,4 i 1,6 mm sa kojom se može uspešno i kvalitetno izvesti zavarivanje MAG postupkom u zaštiti CO2 i Ar/CO2. Novi proizvod oblika punjene žice ima legirano jezgro od mešavine metalnih prahova i niskomolekularnih hidrofobnih jedinjenja, a namenjen je za zavarivanje čelika koji rade na niskim temperaturama do -60 ºC, a dobijeni hemijski sastav čistog metala šava obezbeđuje potrebnu žilavost na niskim temperaturama: -20, 90J; -40, 60J; -60, 35J. | Istraživačko razvojni centar-IHIS Techno-experts d.o.o Beograd i domaća industrija. |
| Tehnološki postupak dobijanja kompozita sa osnovom od AlSi7Mg0.3 (A356) legure uz dodatak sitnih čestica Al2O3 | Preduzeće „Petar Drapšin“, Mladenovac i Laboratorija za materijale INN „Vinča“ | |
| Električna metoda za kontrolu reološkog ponašanja poluočvrslih rastopa osnovnih legura i kompozita pri izvođenju reo/kompokasting postupka | Preduzeće „RAR“, Batajnica i Laboratorija za materijale INN „Vinča“ | |
| Keramički lonac elektrootporne peći za izvođenje kompokasting postupka | Preduzeće „RAR“, Batajnica i Laboratorija za materijale INN „Vinča“ | |
| Tehnologija dobijanja kompozitnih materijala sa osnovom od ZA27 legure uz dodatak čestica Al2O3 | Preduzeće „RAR“, Batajnica i Laboratorija za materijale INN „Vinča“ | |
| Tehnološki postupak dobijanja dvojnog hibridnog kompozita sa osnovom od A356 legure aluminijuma uz dodatak 10 mas. % čestica SiC i 1 mas. % čestica grafita | Preduzeće „RAR“, Batajnica i Laboratorija za materijale INN „Vinča“ |
Grana primene (prema Uredbi o klasifikaciji delatnosti, Službeni glasnik RS, br. 54/10)
Proizvodnja, prenos i distribucija električne energije
Istraživanje i eksperimentalni razvoj u prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama
Visoko obrazovanje
Doktorske teze urađene za potrebe privrede u okviru jedinice
| Ime | Prezime | Naziv teze | Godina odbrane | Mentor |
|---|---|---|---|---|
| Nebojša | Manić | Optimizacija i modeliranje sagorevanja peleta od biomase u pećima za domaćinstvo | 2011. | Prof. dr Dragoslava Stojiljković |
| Vladimir | Jovanović | Istraživanje mogućnosti procene emisije sumpornih i azotnih oksida iz termolektrana u Srbiji | 2012. | Prof. dr Mirko Komatina |
| Gordana | Bakić | Model za procenu preostalog radnog veka komponenti termoenergetskih postrojenja | 2011. | Prof. dr Vera Šijački Žeravčić |
| Miloš | Đukić | Procena integriteta isparivačkiih cevi kotlova izloženih dejstvu vodonika | 2012. | Prof. dr Vera Šijački Žeravčić |
| Sandra | Kastelec MAcura | Istraživanje uticaja parametara zavarivanja na strukturu i karakteristike metala šava legure AlMg4.5Mn | 2011. | Prof. dr Radica Prokić Cvetković |
| Aleksandar | Bukvić | Istraživanje uticaja dodatnih materijala kod feritno-austenitnih zavarenih spojeva u cilju optimizacije konstrukcija | 2012. | Prof. dr Radica Prokić Cvetković |
| Aleksandar | Milivojević | Optimizacija performansi višegorivnih atmosferskih gorionika male snage | 2010. | Prof. dr Miroljub Adžić |
| Boško | Ćosić | Eksperimentalno fotometrijsko ispitivanje strukture laminarnog plamena nadstehiometrijske smeše propan-butan-vazduh | 2013. | Prof. dr Miroljub Adžić |
| Radmilo | Savić | Mogućnost primene peleta i briketa od biomase za proizvodnju toplotne energije u sistemima daljinskog grejanja Beograda | 2013. | Prof. dr Miroljub Adžić |
| Aleksandar | Vencl | Istraživanje mogućnosti poboljšanja triboloških karakteristika Al-Si legura u uslovima klizanja | 2008. | Prof. dr Aleksandar Rac |
Spisak osoblja u okviru jedinice
| Ime | Prezime | Nastavno / Naučno zvanje |
|---|---|---|
| Dragoslava | Stojiljković | redovni profesor/doktor nauka |
| Vladimir | Jovanović | docent/doktor nauka |
| Nebojša | Manić | docent/doktor nauka |
| Aleksandar | Sedmak | redovni profesor/doktor nauka |
| Radica | Prokić Cvetković | redovni profesor/doktor nauka |
| Zoran | Radaković | vanredni profesor/doktor nauka |
| Olivera | Popović | vanredni profesor/doktor nauka |
| Aleksandar | Vencl | vanredni profesor/doktor nauka |
| Gordana | Bakić | docent/doktor nauka |
| Miloš | Đukić | docent/doktor nauka |
| Aleksandar | Milivojević | docent/doktor nauka |
| Bratislav | Rajičić | asistent |
| Uroš | Lukić | asistent |
